سیدعلی امام جمعه سدهی اصفهانیسیدعلی امام جمعه سدهی اصفهانی، از علمای و فقهای اصفهان در قرن سیزده هجری بوده که در ماجرای مشروطیت و فتنه بابیه نقش داشته است. ۱ - معرفی اجمالیمیر سیّدعلی امام جمعه سدهی متخلّص به «ضیائی» و معروف به «حاج آقابزرگ» فرزند سیّدمحمّدمهدی بن سیّداسماعیل بن سیّدحسین دیباجی سِدِهی اصفهانی، عالم فاضل و محقّق جلیل، ادیب شاعر جامع معقول و منقول. وی در سال ۱۲۶۴ق در سِدِه ماربین (خمینی شهر کنونی) متولّد شده و پس از تحصیل علوم مقدّماتی به اصفهان آمده و در محضر علمای عالیقدری همچون محمّدتقی آقانجفی، محمّدهاشم چهارسوقی و محمّدحسین فشارکی تحصیل کرده است. ۲ - اجازه اجتهادوی از آقانجفی و چهارسوقی اجازه دریافت نموده و مورد توجّه آقانجفی بوده و زمانی در محضر ایشان به مشورت در امور فقهی می‌پرداخته است. او در علوم مختلفه از فقه و اصول و حکمت و ریاضی و طب زحمت کشیده و خصوصا در علوم جفر و رمل و اعداد و طلسمات شهرتی داشت. او پس از وصول به مقامات عالیه علم و اجتهاد، به سِدِه مراجعت نموده و مرجع شرعی آن حدود گردیده و به اقامه جماعت مشغول بوده و باقی اوقات را صرف عبادت و تزکیه نفس و تالیف و تصنیف می‌نموده است. این شعر از اوست: "بنمای رخ که روی تو امروز دیدنی است ••• ور تلخ گویی، از لب شیرین شنیدنی است" "بار فراق تو شکند کوه را کمر ••• امّا به یاد وصل تو باری کشیدنی است" "در بوستان روی تو هر گل که بشکفد ••• آن گل به دست مردمک دیده چیدنی است" "آن کو درید جامه یوسف نهفته گفت ••• هر جامه‌ای که عشق ندارد دریدنی است" "جان را به آب و دانه دنیا چه پروری ••• کاین مرغ آخر از قفس تن پریدنی است". ۳ - فعالیت‌های اجتماعی سیاسیدر سال ۱۳۰۷ق چند نفر از فرقه بابیّه با بعضی از متّهمین از اصفهان اخراج شدند و ناصرالدّین شاه فرمان عودت آنها را داده و مردم سده به ریاست میر سیّدعلی امام جمعه از آنها جلوگیری و در نتیجه یک نفر بابی و شش نفر از متّهمین کشته شدند. او همچنین در قضایای مشروطه از طرفداران نوراللّه نجفی و از مروّجین تفکر مشروطیّت بوده و در این راه تلاش بسیاری به خرج داده بود. ۴ - وفاتامام جمعه سدهی سرانجام در دوشنبه ۱۰ صفر ۱۳۵۸ق وفات یافته و در انتهای شبستان مسجد جامع فروشان سده مدفون شد. ۵ - آثار و تالیفاتوی را کتب و رسایل عدیده‌ای است که از آن جمله است: ۱. «رساله در اخلاق»؛ ۲. «رساله در تقلید»؛ ۳. «رساله در خیارات»؛ ۴. «رساله در ادعیه»؛ ۵. «رساله در شرط ضمن عقد»؛ ۶. «رساله در صلح با حقّ رجوع»؛ ۷. «رساله در مقتل»؛ ۸. «رساله در منجزات مریض»؛ ۹. «رساله در ادعیه و ختوم»؛ ۱۰. «رسائلی در فقه»؛ ۱۱. «رسائلی در طب و تجربیات خود» و غیره. [۱]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۲۰.
[۲]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۸۱۹.
[۳]
میردامادی، سیدباقر، خمینی شهر، شهری که از نو باید شناخت، ص۱۰۸-۱۱۰.
[۴]
آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، نقباء البشر، ص۱۵۴۱.
[۶]
معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم آلاثار، ج۵، ص۱۷۵۸-۱۷۶۱.
[۷]
تفضلی، آذر، فرهنگ بزرگان اسلام و ایران، ص۳۸۹.
۶ - پانویس
۷ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۵۷۷. رده‌های این صفحه : ائمه جماعت اصفهان سده سیزدهم (قمری) | سادات اصفهان قرن 13 (قمری) | علمای اصفهان قرن 13 (قمری) | فقهای اصفهان قرن 13 (قمری) | فقهای هوادار مشروطیت | نویسندگان اصفهان سده سیزدهم (قمری)
|